Dr. Ozan BİNGÖL

Yılbaşı sepetleri marketlerde yerini aldı. Bütçenize göre seçmek serbest. Maliye de yılbaşı sepeti hazırladı. Ancak bu sepette seçme hakkınız yok.  Diğer farklılık da, Maliyenin sepetinden uzun bir liste çıkıyor, bu listedeki malları sepete siz koyuyor, sepeti dolu şekilde Maliyeye teslim ediyorsunuz. Peki bu sepette neler var?

Yeniden değerleme oranı %22,58 olarak açıklandı. Bunun anlamı, pek çok vergi ve cezaya artış var demek. Yürütme organının başı yeniden değerleme oranını vergi ve cezalara  aynen uygulamak zorunda değil. Takdir yetkisi var. Biz de en azından hedeflenen enflasyon dikkate alınarak, biraz da enflasyonla topyekun mücadeleye katkı anlamında, daha düşük oranlarla artış yapılabileceği beklentisine girmedik değil. Ancak bu beklentimiz boşa çıktı.

2020 yılında birçok kalemde vergiler, harçlar, cezalar yeniden değerleme oranı olan %22,58 oranında arttırıldı. Her ne kadar asgari ücret artışını gelecek yıl enflasyon hedeflerine göre yapıyor olsak da vergi artışlarını yeniden değerleme oranına göre yapmakta bir beis görmüyoruz. Bu durumu daha önce paylaştığım bir sözüme benzetiyorum: “Konu emekliliğin yaşı olunca Avrupa, maaşı olunca Afrikalı oluyoruz.”

27 Aralık 2019 tarihli Resmi Gazetenin İkinci Mükerrer sayısında yayımlanan çok sayıdaki Tebliğ ile  kesinleşen artış oranı ile birlikte, maliyenin 2020 yılbaşı sepetinde yer alan listedeki kalemlerle ilgili şöyle birkaç karşılaştırma yapalım istedim.

İlk olarak yurtdışından yolcu beraberinde getirilen cep telefonları için ödenen imei ücretinin günümüze nerelerden geldiği olsun;

Yurtdışından şahsi kullanım için getirilen cep telefonlarında yıllar itibariyle harç tutarları;

• 2015 yılı 131.50 TL
• 2016 yılı 138.80 TL
• 2017 yılı 149.20 TL
• 2018 yılı 170,70 TL
• 2018 Kasım 500 TL
• 2019 yılı 618,60 TL
• 2019 Temmuz 1.500 TL
• 2020 yılı 1.838 TL

Sadece son 5 yıldaki artış oranı %1298. Beş yıl diyorum, çünkü en son zam 27 Aralık 2019’da yayımlanan Tebliğ ile duyuruldu. 2019 yılı içinde olduğu gibi 2020 içinde de yeni zam yapılır mı? Kim bilir? 

Bir diğer kalem pasaport harçları. Örneğin 6 aylık pasaport harçlarında son 5 yıllık artışlar aşağıdaki gibi;

• 2015 yılı 105,80 TL
• 2016 yılı 111,70 TL
• 2017 yılı 120,10 TL
• 2018 yılı 137,40 TL
• 2019 yılı 170 TL
• 2020 yılı 208,30 TL

2015’ten bu yana artış oranı %97. 

Bir diğer kalem, cep telefonu hatlarının ilk açılışında gerçekleşen ilk tesis Özel İletişim Vergisi (ÖİV) işte o ÖİV’deki son 5 yıllık artışlar;

• 2015 yılı 44 TL
• 2016 yılı 46 TL
• 2017 yılı 47 TL
• 2018 yılı 53 TL
• 2019 yılı 65 TL
• 2020 yılı 79 TL

2015’ten bu yana artış oranı %80

Bitti diye düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Unutmayın ki ölüm ve vergiler dışında hiçbir şey kesin değildir. Bir diğer değişiklikte her ay farkında olmadan cebimizden kesilen telsiz kullanım bedellerinde. İşte o telsiz kullanım bedellerinde son 5 yıllık artış oranı;

• 2015 yılı 17,95 TL (aylık 1,49 TL)
• 2016 yılı 18,95 TL (aylık 1,57 TL)
• 2017 yılı 19,68 TL (aylık 1,64 TL)
• 2018 yılı 22,52 TL (aylık 1,87 TL)
• 2019 yılı 27,86 TL (aylık 2,32 TL)
• 2020 yılı 34,15 TL (aylık 2,84 TL)

2015’ten bu yana artış oranı %90

Sıra son günlerin yine popüler konusu olan posta yoluyla alışverişte vergilerde.

Yurtdışından posta yoluyla alışverişte gümrüksüz alma imkanına ilişkin limit sürekli düşürülmüştür. Aşağıda yurtdışı gümrüksüz alış limiti dönemler itibariyle sunulmuştur:

• 2011 öncesi 150€
• 2011 sonrası 75€
• 2017 itibariyle 30€
• 2018 Nisan 22€
• Mayıs 2019 bu muafiyet tamamen kaldırılmıştır.

Gümrük muafiyetinin sıfırlandığı yetmezmiş gibi 1 liralık bir ürün dahi sipariş etseniz dahi 2020 yılında 8,70 TL gümrük sunum ücreti ve damga vergisi ödemek durumdasınız.

Hazır otomobil konusu bugünlerde konuşuluyorken bizde otomobil üzerinden alınan Özel tüketim Vergisinde (ÖTV) nereden nereye gelmişiz? Bir de ona bakalım;

2002 yılında

• 1,6 motora kadar bir otomobilde ÖTV %27
• 1,6-2,0 arası motorda bir otomobilde ÖTV %46
• 2,0 motor üstü bir otomobilde ÖTV %50 idi

Yıllar arasındaki son iki rakam değiştiğinde bakalım ÖTV oranları ne kadar değişmiş?

2020 yılında

1,6 motora kadar bir otomobilde ÖTV %60

1,6-2,0 arası motorda bir otomobilde ÖTV %110

2,0 motor üstü bir otomobilde ÖTV %160 olmuş.

Otomobil vergilemesinde bu kadar kreatif bir vergi sistemi varken halen “Milli” otomobil üretme işinin bir tür “Araba Sevdasına” dönüşmesini anlamakta güçlük çekiyorum. 

Unutmadan, Maliyenin yılbaşı sepetindeki listesine henüz girmeyen kalemler de var. Onlar arkadan kargo ile tarafınıza iletilecektir.

Değerli kağıtlara yapılacak zamlar, trafik cezaları, idari para cezaları, köprü, otoyol, katılım bedelleri… Liste uzun, ama canınıza daha fazla sıkmayayım.

Bizim Maliye, Noel Baba’dan daha düşünceli. Herkese muhakkak bir sepet gönderecek. Emin olun. Sadece sepetin büyüklüğü ve sayısı farklı olacak.

Mutlu yıllar…

28.12.2019

Dr. Ozan BİNGÖL

Vergi Uzmanı

NOT: Tüm hakları yazarına aittir. Yazar adı ve vergiyedair.com sitesindeki aktif linki belirtilerek kısmi alıntı yapılabilir. Yazardan izin alınmaksızın aynen yayımlanamaz veya farklı şekillerde kullanılamaz.  Aksi davranışlar için gerekli hukuki süreç başlatılır.