Dr. Ozan BİNGÖL
TRT kamu yayıncılığı ile görevlendirilmiş bir kurum. Bu nedenle TRT’ye kamu tarafından vergi benzeri gelir kalemleri tahsis edilmiştir. Bunlar; bandrol ücretleri ile TRT payıdır.
TRT’nin ilan ve reklam gelirleri ile diğer gelir kalemleri yukarıdaki iki gelir kalemi yanında oldukça cüzi kalıyor.
TRT 2004-2016 döneminde toplam 15,5 milyar TL gelir elde etmiş. 2004 yılında 496,3 milyon lira olan yıllık gelir rakamı %333,9 artışla 2016 yılında 2 milyar 155,8 milyon liraya ulaşmıştır.
Aşağıda, TRT’nin gelir unsurlarını, 13 yıllık bir dönemi kapsayacak şekilde inceledik. TRT, 2016 sonrasında faaliyet raporu yayımlamadığı için bu tarihten sonrası veri yok. Veri anlamında karanlık bölge.
TRT’NİN BANDROL GELİRLERİ
TRT 2004-2016 dönemindeki 13 yılda 5.5 milyar TL bandrol geliri elde etmiştir. Bu rakamlar tahsilat rakamı olup TRT’nin kasasına fiilen giren tutarları ifade etmektedir.
2004 yılında toplam bandrol geliri 102,9 milyon TL iken, bu rakam 13 yılda %834,3 artarak 962,1 milyon TL’ye ulaşmıştır.
TRT’ye hangi ürünler üzerinden yüzde kaç bandrol ücreti ödediğinizi merak ediyorsanız TIKLAYIN, görün.
Grafik 1: 2004-2016 Dönemi TRT’nin Bandrol Gelirleri
Kaynak: TRT Faaliyet Raporlarından yararlanılarak tarafımızdan oluşturulmuştur.
TRT’nin 2004-2016 dönemi gelirleri içinde bandrol gelirlerinin payı %35,4 olarak gerçekleşmiştir.
TRT PAYI GELİRLERİ
TRT’nin diğer temel gelir kalemi enerji payı olarak da isimlendirilen TRT payıdır.
TRT 2004-2016 döneminde toplam 7 milyar TL enerji payı geliri elde etmiştir. 2004 yılında 226,8 milyon TL olan yıllık gelir 13 yıllık dönemde %271,2 artışla 2016 yılı sonunda yıllık 841,9 milyon TL’ye ulaşmıştır.
Grafik 2: TRT Payı (Enerji Payı) Gelirleri
Kaynak: TRT Faaliyet Raporlarından yararlanılarak tarafımızdan oluşturulmuştur.
2004-2016 döneminde TRT’nin toplam gelirleri içinde TRT Payının oranı %45,2 olarak gerçekleşmiştir. En büyük gelir kalemi olmuştur.
TRT’nin Organize Sanayi Bölgelerindeki elektrik tüketimlerindeki elektrik payı ile ilgili aşağıdaki yazısı alacağına ne kadar şahin olduğunu göstermektedir:
Yazının birinci sayfasından:
TRT Payının ödenmesi ile ilgili üst perdeden ifadelerin yer aldığı ikinci sayfadan:
İLAN VE REKLAM GELİRLERİ
TRT’nin asıl faaliyet alanı ile ilgili olarak kendinin üretmesi gereken gelir kalemi reklam gelirleridir. 2004-2016 yıllarını kapsayan 13 yıllık dönemde TRT’nin toplam ilan ve reklam gelirleri 1 milyar 92 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. 13 yıllık toplam rakamlar dikkate alındığında TRT’nin toplam gelirleri içinde reklam gelirlerinin payı sadece %7 seviyesinde kalmıştır.
DİĞER GELİRLER
TRT’nin diğer gelir kalemi yukarıda sayılanların dışında kalan gelirleri ifade eden diğer gelirlerdir. Bu gelirler içinde;
- Reklam hariç yurtdışı satışlar,
- Eurovision şarkı yarışması
- Sübvansiyon
- Faiz gelirleri
- Konusu kalmayan karşılıklar
- Kambiyo karları
- Reeskont faizleri
gibi unsurlar yer almaktadır. Bunlar içinde “faiz gelirleri”nin çok büyük rol oynadığı görülmektedir. 2004-2016 yılları arasında TRT’nin bankalar hesabında dönem sanlarında 296 milyon TL ila 595 milyon TL arasında parası bulunmaktadır. Bu para nedeniyle elde edilen faiz gelirleri TRT’nin diğer gelir kalemleri içinde önemli bir yekun teşkil etmektedir.
TRT’nin diğer gelir kalemlerinin toplam gelirleri içindeki payının 13 yıllık ortalaması %12,3’tür. Dolayısıyla Reklam gelirlerinden çok daha yüksek bir orandır.
BASİT SORULAR:
- Çoğu vatandaşın cebinden çıkmak suretiyle TRT’ye 13 yılda aktarılan 15,5 milyar TL ile neler yapılmıştır?
- Bu kadar büyük kamu kaynağı ile kimlere, hangi bedelle, hangi programlar yaptırılmıştır?
- Program ve program yapımcısı seçiminde; satın alınan programların bedel tespitinde hangi kriterler esas alınmıştır? Açık rekabet şartları oluşturulmuş mudur?
- TRT, dışardan danışmanlık hizmeti almakta mıdır? Hangi alanlarda almaktadır? Bu hizmetler için ne kadar ödeme yapmaktadır?
- Bankada her yıl 300-600 milyon TL arası parası bulunup yüklü faiz geliri eden TRT neden vatandaşın faturasından pay almaya devam etmiştir?
- Son iki yıldır TRT faaliyet raporu neden yayımlanmamıştır? Yayımlanmamasının arkasındaki temel neden nedir? Ne zaman yayımlanması düşünülüyor?
- Son olarak TRT’nin sitesinde yer alan Basılı Yayınlar kısmından kaldırdığınız üç yıl dışındaki faaliyet raporlarınızı arşivlemedi iseniz ben zamanında arşivlemiştim, ihtiyaç duyarsanız sizlerle de paylaşabilirim.
27.08.2019
Güncelleme: 22.04.2020 (OSB’de TRT payı ile ilgili yazıda mavi renkli kısım eklenmiştir.)
Başkent Üniversitesi Öğr. Gör.
NOT: Tüm hakları yazarına aittir. Yazar adı ve vergiyedair.com sitesindeki aktif linki belirtilerek kısmi alıntı yapılabilir. Yazardan izin alınmaksızın aynen yayımlanamaz veya farklı şekillerde kullanılamaz. Aksi davranışlar için gerekli hukuki süreç başlatılır.
Kaynaklar:
(Not: aşağıdaki faaliyet raporları arşivimde mevcuttur. )
EK: OSB’lere gönderilen yazının tamamı için TIKLAYINIZ.
Kategoriler:TRT BANDROL ÜCRETİ, TRT PAYI
4 replies »