22 Aralık 2022 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanı tarafından 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olacak brüt asgari ücret 10.006 lira, net asgari ücret ise 8506 lira olarak ilan edildi.

Gelir Vergisi Kanununa göre, gelir vergisi tarife dilimlerindeki tutarlar her yıl yeniden değerleme oranına göre artırılmakta, ancak Kanunda yer alan düzenleme uyarınca %5’i geçmeyen kesirler dikkate alınmamaktadır. Buna göre, Cumhurbaşkanının yetki kullanmadığı durumda ücret gelirleri için gelir vergisi tarife dilimleri aşağıdaki gibi olacaktır:

Asgari ücreti bildiğimize ve gelir vergisi tarife dilimlerini de yeniden değerleme oranına göre Gelir Vergisindeki düzenlemeye uygun şekilde hesapladığımıza göre örnek bir brüt maaş tutarı üzerindeki vergilemeyi sizlerle paylaşabiliriz. Bakalım 2023’te bizi neler bekliyor?

Çalışan Yine Vergi Dilimi Nedeniyle Yıl İçinde Önemli Maaş Kaybı Yaşayacak

Aşağıda önümüzdeki yıl 20.000 TL brüt ücret geliri elde eden bir çalışanın vergisini Tablo 1’de asgari ücret istisnasının vergiden indirim şekliyle uygulandığı mevcut düzenlemeye göre hesapladık. Tablo 2’de ise, asgari ücret istisnasının vergiden değil de matrahtan indirim yoluyla uygulanması durumunu ortaya koyduk. İki farklı yöntemin çalışan üzerindeki vergi yükü etkisini ise Tablo 3’te sunduk.

2023 yılında 20.000 TL brüt ücretli bir çalışanın eline Ocak ayında 15.650 lira geçerken, yıl sonunda eline geçecek tutar 14.035 TL’ye düşecektir. Yıl başı ile yıl sonu arasında çalışanın maaşı vergi nedeniyle %10’un üzerinde azalacaktır. Enflasyon artarken, maaşın azalması çalışanın çifte mağduriyetine sebep olacaktır.

Sadece Dilim Değil, Asgari Ücret İstisnasının Vergiden İndirim Yoluyla Uygulanması da Bordroluyu Mağdur Edecek

Aşağıdaki tabloda ise asgari ücret istisnasının matrahtan indirim yoluyla hesaplanması durumunu gösterdik. Bu yöntem tercih edilmiş olsa idi 7.280 TL çalışanın cebinde kalacaktı.

Aşağıdaki tabloda asgari ücret istisnasının vergiden indirim ve matrahtan indirim yöntemi uygulanarak hesaplanması durumunda çalışandan aylık olarak kesilecek vergilere karşılaştırmalı olarak yer verilmiştir.

Yukarıdaki tablodan görüldüğü üzere, örneğimizdeki çalışan asgari ücretin vergiden indirim yoluyla uygulanması nedeniyle Mayıs ayından itibaren daha yüksek vergi vermeye başlamakta ve yıl boyunca toplam 7.280 TL fazla vergi ödemiş olmaktadır.

Vergileme sanatının her türlüsü üzerimizde titizlikle icra ediliyor…

Vergileme ince bir sanattır. Kazı bağırtmadan kazdan tüy yolma sanatıdır. Daha avamî tabirle, vergi alacaksın ama hissettirmeyeceksindir. Maalesef biz bu sanatın her türlüsüne şahit oluyoruz. Örneğin, dilim tutarlarının belirlenmesinde %5’lik kesirlerin dikkate alınmaması suretiyle, çalışana yıllarca gizli vergi zammı yapılması. Yukarıdaki örnekte ise, asgari ücretin vergiden düşülmesi yoluyla, çalışandan daha fazla vergi alınmasına şahit oluyoruz. Ancak, ne tesadüftür ki bütün bu tür incelikler özellikle dar gelirli ve bordrolular üzerinde uygulama alanı buluyor.

Ne diyelim: vergi politik, vergileme ideolojiktir. Uygulanan vergi sistemi yönetenlerin politik yaklaşımının dışavurumudur.

22.12.2022

Dr. Ozan BİNGÖL

Vergi Uzmanı

NOT: Tüm hakları yazarına aittir. Yazar adı ve vergiyedair.com sitesindeki aktif linki belirtilerek alıntı yapılabilir. Aynen yayımlanması durumunda vergiyedair.com sitesinden alındığı belirtilerek yazının aktif linkine yer verilmesi gerekir. Bu yazıda yer alan veri ve hesaplamalar kaynak gösterilmeden kullanılamaz. Aksi davranışlar için gerekli hukuki süreç başlatılır.