Kamuoyunda “poşet vergisi” olarak bilinen şey, aslında plastik poşet üzerinden alınan “geri kazanım katılım payı”dır. Poşet tüketimini azaltmak gibi bir amaçla başlayan ama ödediğimiz trilyonlarca verginin de önüne geçen bir konu oldu poşetteki geri kazanım katılım payı.

2022 yılı poşet vergisi uygulamasının 4. yılı olacak. Sanırım bu yıla da kafa karışıklığı ile başlayacağız. Neden mi? Açıklayayım:

2022 Yılı Poşet Vergisi 25 Kuruş Olarak İlan Edildi

31.12.2021 tarihli Resmi Gazetede Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ” 01.01.2022-31.12.2022 tarihlerinde uygulanacak geri kazanım katılım payı tutarlarını yayımladı. Buna göre 2872 sayılı Kanunda 15 kuruş olan plastik poşet geri kazanım katılım payının yeniden değerleme oranı ile artırılmış olan 2022 tarihinde uygulanacak tutarı 25 kuruş olarak belirlendi. Söz konusu tebliğin ekinde poşete ilişkin kısım aşağıdaki gibidir:

Poşetin 2022 Yılı Satış Bedeli de 25 Kuruş Olarak Onaylandı

Anadolu Ajansında yayımlanan 02 Aralık 2021 tarihli habere göre “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Kurum, Ambalaj Komisyonu Plastik Poşet Alt Komisyonu’nun poşet ücretinin 25 kuruş ile sabit tutulması kararını onayladı.”

25 Kuruşluk Poşetin İçindeki Vergiler Poşetin Fiyatını Aştı

Belirlenen geri kazanım katılım payı ve poşet fiyatı ilişkisi yıllar itibariyle aşağıdaki gibidir:

• 2019 Yılı Poşet Satış Fiyatı 25 Kuruş, Poşet Vergisi 15 Kuruş.
• 2020 Yılı Poşet Satış Fiyatı 25 Kuruş, Poşet Vergisi 18 Kuruş.
• 2021 Yılı Poşet Satış Fiyatı 25 Kuruş, Poşet Vergisi 19 Kuruş.
• 2022 Yılı Poşet Satış Fiyatı 25 Kuruş, Poşet Vergisi 25 Kuruş.

Yukarıdaki rakamlar ayrıca %18 KDV’ye tabi. Bu durumda 2022 yılında 25 kuruşa satılacak poşetin içinde 29,5 lira vergi olması gibi anlaşılmaz bir sorunla karşı karşıya kalacağız. Bu sorunu yaratmak ayrı bir yetenek ister.

Poşet vergisinin nasıl hesaplandığı ile ilgili olarak “Poşeti 2022 Yılında da 25 Kuruşu alabilecek miyiz?” başlıklı yazımıza bakabilirsiniz.

SORULARIMIZI SORALIM

Bazı soruları soralım, belki birileri duyup önceki yıllardaki gibi 25 kuruşluk poşet düzenlemesinde yine karmaşa sebep olmazlar.

• Marketler, müşteriden 25 kuruş poşet bedeli tahsil edip, tahsil ettikleri bu 25 kuruş karşılığında 25 kuruş geri kazanım katılım payı ve ayrıca bu tutar üzerinden %18 KDV mi ödeyecekler? Satılan bir ürünün içindeki vergi kendisinden daha yüksek nasıl olur?
• Poşet vergisi+KDV yükünün tamamı marketlerde kaldığında marketler için poşeti bedelsiz vermek daha avantajlı hale gelmez mi? Bu durumda poşet tüketimini azaltmak amacıyla uygulanan geri kazanım katılım payı düzenlemesi fiilen işlevsiz kalmaz mı?
• Çevre Bakanlığı geri kazanım tutarlarını Tebliğ ile yeniden değerleme oranında artırılmış hali ile yayımlarken bu konuyu dikkate almamış mıdır? Cumhurbaşkanının yetkisini kullanıp kullanmayacağını sayın Cumhurbaşkanına sormamış mıdır?
• Cumhurbaşkanına tanınan yetkinin poşet vergisi için kullanılması cihetine gidilmeden poşet fiyatı ilgili komisyon tarafından 25 kuruş olarak hangi kriterlere göre belirlenmiş ve Sayın Bakan bunu hangi yaklaşım ile onaylamıştır?
• Yoksa biz bugün veya Ocak başında “Pardon yine yanlış yaptık?” deyip Külliyeye koşulup Cumhurbaşkanına sonradan yetki kullanması için başvurulması ve Cumhurbaşkanının yetkisini kullanarak plastik poşet için 2022 yılında uygulanacak geri kazanım katılım payını aşağı çekmek durumunda kalmasına mı şahit olacağız?
• Hepsi hepsi 25 kuruşluk bir poşete ilişkin düzenlemede bile bu kadar soru sorduran Çevre Bakanlığı bürokratlarının bu konudaki kabiliyetleri sorgulanmayacak mı?

31.12.2021

Dr. Ozan BİNGÖL

Vergi Uzmanı