24 Şubat-1 Mart Vergi Haftası olarak kutlanıyor. Bu yıl 31 ncisi kutlanan Vergi Haftasının sloganı “Vergi Güçtür.”

“Vergi güçtür.” sloganı riskli bir slogan olmuş. Çünkü “vergi” ve “güç” kelimeleri birlikte alındığında ilk akla gelen isim ADB’li Hukukçu, Devlet Adamı ve ABD Anayasasının işlerlik kazanmasında önemli rolü olan Baş Yargıç unvanlı John Marshall’dır. 

“Vergi gücü, yok etme gücüdür.” sözü ünlü hukukçu John Marshall’e ait.

Verginin güç bir konu olduğu konusunda hemfikiriz. Peki, vergi güç müdür?

Kimin kullandığı, nasıl kullandığı, kimin için güç olup olmadığına göre farklı cevaplanabilecek bir soru. Bu nedenle cevabı da çok fazla. Aşağıda bu cevaplardan bazılarını veriyorum. Siz de ilaveler yapabilirsiniz: 

• Adil vergi sistemine sahip ülkeler için vergi güçtür.
• Verginin doğru alanlara kanalize edildiği ülkeler için vergi güçtür.
• Verginin, fiskal amaçlar yanında çevre, ekonomi, sosyal amaçlarla kullanılması durumunda vergi güçtür.
• Gelir adaletsizliğini azaltacak şekilde kullanıldığında vergi güçtür.
• İlkelere dayalı olarak, öngörülebilir, şeffaf bir yapıda olduğunda vergi güçtür.
• Vergiler, iktidar yandaşlarına indirim, istisna ve muafiyet olarak uygulandığında yandaşlar için güç, ülke için zayıflıktır.
• Sermayenin az, emeğin çok vergilenmesi durumunda sermaye için güç, emek için güçlüktür.
• Vergi harcamalarının belli imtiyazlı gruba yönlendirildiğinde bu grup için güç, toplumun diğer kesimi için zayıflıktır.
• Karmaşık hale gelen vergi sistemi, bu karmaşıklıktan nemalanan profesyoneller için güç, sıradan vatandaş için çiledir.
• Aflarla sürekli arsızlığın kazandığı, dürüst vatandaşın mağdur edildiği vergi sisteminde vergi zayıflıktır.
• Kamuoyu tarafından tartışılmadan, ne getirdiği anlaşılmadan “torba” yasalarla vergi düzenlemesi yapılması durumunda vergi toplumun büyük kesimi için zayıflıktır.
• Vergilerin nerelere harcandığı konusunda şeffaflığın olmadığı ortamda vergi bu paraları hoyratça harcayanlar için güçtür. Diğerleri için yüktür.
• Vergi inceleme sopasının muhalif ve rakipleri dövmek için kullanıldığında bu sopaya sahip olanlar için vergi güçtür. Dövülenler için zulümdür.
• Dolaylı vergilerin %70 olduğu vergi sisteminde vergi sermaye sahipleri için güç, emek için güçlüktür.
• Vergisel avantajlarla rakiplerinin önüne geçenler için vergi güçtür, rakipleri için engeldir.
• Parlamentonun vergileme yetkilerinin, bütçe hakkının kısıtlandığı; yürütmenin vergileme yetkisinin aşırıya kaçtığı ortamda “Vergi kontrolsüz güçtür.” 

Evet, “vergi güçtür.” Ama asıl önemlisi, bu gücün kimin elinde olduğu, kimler için kullanıldığı, nasıl kullanıldığı, kontrollü olup olmadığıdır.

Doğru kullanılmayan “vergi gücü”, toplumda adalet duygusunu, rekabetçiliği, ekonomik gelişmeyi, adil gelir dağılımını, gerçek demokrasiyi ve çok daha fazlasını yok etme gücüne sahiptir. 

Sabah musluğu açtığında beş çeşit vergi ile güne uyanan, gün içinde onlarca vergiyle hayatına devam eden bizlere, deliye her gün bayram misali, “Her dakika vergi haftası”. Olsun yine de “Vergi haftamız kutlu olsun.”

25.02.2020

Dr. Ozan BİNGÖL

Başkent Üniversitesi Öğr. Gör.

NOT: Tüm hakları yazarına aittir. Yazar adı ve vergiyedair.com sitesindeki aktif linki belirtilerek kısmi alıntı yapılabilir. Yazardan izin alınmaksızın aynen yayımlanamaz veya farklı şekillerde kullanılamaz.  Aksi davranışlar için gerekli hukuki süreç başlatılır.