Son günlerde otomobildeki ÖTV artışı, akaryakıt ürünlerindeki fiyat artışları, kredilerin yükselmesi ile birlikte bir tür “Tekerlekli”, “Mobil”, “Seyyar” Vergi Dairesi haline gelen otomobil üzerindeki vergiler her zamankinden daha fazla konuşulmaya başlandı.

Biz de, “Tekerlekli Vergi Dairesi”nde tahsil edilen bazı vergileri sıralamak istedik. Bakın listede neler var?

Otomobil Alıyorum. Yarısından Fazlası Vergi.

Öyle çok lüks bir otomobilden bahsetmiyorum. Bir bana üç devlete alacak param yok. Şöyle orta segmentte bir otomobil için bile otomobilin yarısından fazlası vergiden oluşuyor.

Bugün ülkemize 130.000 liraya gümrük girişi ile gelen 1,6 motor bir otomobil için;

• Binde 4 TRT bandrol bedeli 520 TL
• %80 ÖTV 104.000 TL
• %18 KDV 42.213 TL

olmak üzere 146.733 TL vergi ödeyerek 276.733 TL’ye sahip olabiliyoruz. (bayi karı dikkate alınmamıştır.)

Tabi bu 276.733 TL’ye alacağımız otomobil için paramız çıkışmadığından bir kısmı (150.000 TL) için kredi kullanmamız gerekmektedir. Bu 150.000 liralık krediyi 48 aylık kullandığımızda;

• Bugün faiz oranı yaklaşık aylık %1,39
• Aylık taksit 4.566 TL
• Toplam ödeme 219.160 TL
• Toplam faiz 57.633 TL
• Toplam vergi (BSMV, KKDF) 11.527 TL

Aldığımız bu otomobil için zorunlu trafik sigortası yaptırmamız gerekmektedir.

Yaklaşık 1.000 TL olan bu trafik sigorta için

• %10 SGK payı 100 TL
• %5 BSMV 50 TL
• %5 Trafik Hizmetleri Geliştirme Fonu 50 TL
• %2 Güvence Hesabı Katkı Payı 20 TL

Yani 220 TL de vergi ve pay ödeyerek trafik sigortasına da 1.220 TL ödemiş olacağız.

Aynı araç için bir de kasko yaptırmak gerekecektir.

Yaklaşık 3.000 liraya yaptıracağımız kasko için de 150 TL BSMV ödemiş olacağız.

Bu sıfır aracı yılın ikinci döneminde (temmuzdan sonra) aldığımız için yıllık 2.014 TL olan Motorlu Taşıtlar Vergisinin (MTV) sadece bu yıl için yarısını ödememiz gerekecektir. O da 1.007 TL olmaktadır.

Otomobilimizi aldık ama tabi bunu sürmek için B sınıfı bir ehliyetimiz olmak zorunda;

Kurs ücreti ve sağlık raporu ile 3.000 lirayı bulan , “B” sınıfı bir ehliyet almak için yapılması gereken zorunlu ödemeler;

• -751,70 TL Harç
• -200 TL Değerli Kâğıt Bedeli
• -37 TL Polis Teşkilatı Güç. Vak. Payı.
• -90 TL Yazılı Sınav(MEB)
• -120 TL Direksiyon Sınavı(MEB)
• -Toplam 1.198,70 TL de harç ve paylar için ödedik.

Geldik son aşamaya. Tabi ki depoyu doldurup yola çıkmak gerekli.

Bugün Ankara merkezde litresi 6,93₺ olan 95 oktan benzinden 45 litre almamız gerekmektedir.

-6,93₺’nin 3,57₺’si

-1 litre benzinin %51,6’sı vergilerden oluşmaktadır. Böylece 45 litrelik deposu olan otomobilimize yaklaşık 312 liralık benzin almamız gerekecek. Bu 312 liranın 161 lirası vergiler geri kalan 151 lirası da benzinin maliyetidir.

Böylece eylül ayında bir kısmına kredi kullanarak 276.733 liraya aldığımız otomobile, 69.160 lira kredi maliyeti, 1.220 lira trafik sigortası, 3.000 lira kasko, 1.007 lira MTV, 3.000 ehliyet kursu ve depoyu doldurduğumuz 312 lira benzin maliyetine katlanmış olduk. Toplam maliyetimiz olan 354.432 liranın 160.996 lirasını vergi, harç, pay olarak zorunlu bir şekilde hazineye ödemiş olduk. Gümrük girişi 130.000 lira otomobili alıp kullanmak için zorunlu vergi, pay, harç ödemelerimiz 161.000 liraya ulaşmaktadır.

Tabi bu hesabı sıfır arabayı alıp sadece kontağı çevirip yola çıkmak için yapabildik. Aksi halde geçeceği köprü ve yollara ödeyeceklerini, yiyeceği trafik cezalarını, tamir bakım onarım masraflarını, ve benzeri birçok harcamayı dikkate almadığımızı da bilmenizi isteriz.

Otomobil deyip geçmeyin, tam teşekküllü bir vergi dairesi. Bir kere yarısından fazlası vergiden müteşekkil. Tekerleğin her dönüşü, hazineye akan vergi anlamına geliyor. Aslında, otomobildeki ÖTV oranlarını çok artırmak altın yumurtlayan tavuğu kesmek gibi bir şey. Çünkü trafikte dönen her teker;

• ÖTV,
• KDV,
• BSMV,
• MTV,
• TRT Bandrol Bedeli,
• Trafik Hizmetleri Geliştirme Payı,
• Güvence Hesabı Katkı Payı,
• SGK Payı,
• Harç,
• Değerli Kağıt Bedeli,
• Polis Teşkilatını Güçlendirme Vakfı Payı
• Otoban geliri,
• Trafik cezaları,
• Köprü geçiş ücretleri,
• Araç muayenesinden devlet payı,
• EPDK Payı,
• …

demektir. Anyayacağınız, tekerli vergi dairesinin mönüsü uzun.

Otomobil üzerindeki bu denli yüksek vergiyi görünce, “Fazla vergi vergiyi öldürür.” sözü geliyor aklama.

Otomobil üzerindeki ve kullanımındaki bu denli yüksek vergi herkesin yaşam kalitesini ve standardını, seyahat hak ve özgürlüğünü doğrudan kısıtlamaktadır. Vergilerin öngörülebilirliği, ölçülülüğü gibi pek çok husus gözümün önünden geçiyor.

Unutmamak gerekir ki, vergilerin kimlerden, nelerden, ne kadar ve nasıl alındığı ile demokratik gelenek arasında sıkı bir bağ vardır. Bir ülkeye gerçek demokrasi, neye ne kadar vergi ödediğini bilen ve bu vergilerin nerelere harcandığını sorgulayan, bunun peşine düşen, kimlerin vergi ödediği kadar kimlerin vergi ödemediğini de soran, sorgulayan bir toplum ile gelecektir. Aksi halde “halk, ağır vergiler altında ezilmeye” devam edecektir!

21.09.2020

Dr. Ozan BİNGÖL

Başkent Üniversitesi Öğr. Gör.

NOT: Tüm hakları yazarına aittir. Yazar adı ve vergiyedair.com sitesindeki aktif linki belirtilerek kısmi alıntı yapılabilir. Yazardan izin alınmaksızın aynen yayımlanamaz veya farklı şekillerde kullanılamaz.  Aksi davranışlar için gerekli hukuki süreç başlatılır.

YAZININ BASINA YANSIMASI

Sözcü Gazetesi